Одговорноста на управителот на друштвото во Северна Македонија е регулирана со Законот за трговските друштва и други релевантни законски прописи. Управителот има клучна улога во водењето на деловните активности, а неговата одговорност е значајна за правилното функционирање и развој на компанијата.
Судир на интереси
Управителот е должен да избегнува судир на интереси. Доколку има личен или финансиски интерес во одредена зделка или договор, тој мора однапред да го пријави тоа и да побара одобрение од содружниците. Во спротивно, може да биде лично одговорен за штетите што ќе произлезат од таквата ситуација.
Водење на трговските книги и финансиски извештаи
Управителот е задолжен за уредно водење на трговските книги, навремено изготвување и доставување на годишните сметки и извештаи до собирот на содружниците. Доколку не ги исполни овие обврски, може да биде санкциониран со парични казни или лично да одговара за евентуални штети.
Должно внимание и совесност
Управителот мора да ги води работите на друштвото со внимание на уреден и совесен трговец. Тој е должен да ги почитува законите, статутот и договорите склучени од страна на друштвото. Во случај на несоодветно работење или незаконски дејствија, управителот може лично и неограничено да одговара за сите штети предизвикани кон друштвото или трети лица.
Грижа за безбедност при извршување на работата
Управителот треба да води грижа за безбедноста при извршување на работните задачи во компанијата. Тој мора да обезбеди почитување на прописите за безбедност и здравје при работа, како и редовна контрола и надзор над примената на мерките за безбедност.
Почитување на склучените договори
Управителот е должен да обезбеди доследно почитување и исполнување на сите склучени договори со деловните партнери, клиенти, добавувачи и други субјекти. Непочитувањето може да доведе до правни последици и финансиска штета за друштвото.
Застапување на друштвото
Управителот е овластен застапник кој го претставува друштвото пред судови, државни институции, банки, клиенти и други правни и физички лица. Тој мора професионално и совесно да ги застапува интересите на компанијата во секоја ситуација.
Кривична одговорност
Освен граѓанската одговорност, управителот може да биде кривично одговорен доколку направи кривично дело во име или за сметка на друштвото. Во такви случаи, покрај паричната казна, може да му биде изречена забрана за вршење професионална дејност или казна затвор.
Одговорност на сопственик (содружник) во друштвото
Сопствениците (содружниците) во друштво со ограничена одговорност генерално не се лично одговорни за обврските на компанијата; нивната одговорност е ограничена до висината на вложениот капитал4. Сепак, постојат исклучоци кога сопственикот може лично да одговара:
- Ако ја злоупотребил компанијата за лична корист.
- Ако намерно ги оштетил доверителите.
- Ако незаконски располага со имотот на компанијата.
- Ако намерно го намалува имотот за своја или туѓа корист
Која е главната улога на управителот?
Главната улога е раководење со секојдневното работење, застапување на друштвото и обезбедување усогласеност со законските прописи.
Може ли управителот лично да биде одговорен за долговите?
Да, доколку постапува спротивно на законите или статутарните обврски и предизвика штета.
Дали сопственикот секогаш има ограничена одговорност?
Вообичаено да, но постојат исклучоци ако сопственикот ја злоупотребува фирмата или незаконски постапува.
Дали управител мора да биде содружник во фирмата?
Не мора. Управител може да биде лице кое не е содружник во фирмата.
Дали управител може да даде остава ако нешто не сака да спроведе што смета дека е незаконско?
Апсолутно да. Обврската на управителот за законско работење предвидува и одбивање на извршување на одредено дејствие доколку истото е спротивно на закон иако е донесена одлука од содружникот/те. Повеќе како да се даде оставка тука
Завршни зборови
Управителот има централна улога во успешното функционирање и развој на компанијата. Неговата должност вклучува грижа за безбедноста при работа, почитување договори, застапување пред институции и водење финансиски податоци согласно законот. Иако сопствениците генерално имаат ограничена одговорност до висината на вложениот капитал, тие сепак можат лично да бидат одговорни доколку постапуваат незаконски или ја злоупотребуваат компанијата во лична корист. Познавањето и почитувањето на овие обврски се клучни фактори за успешното работење и избегнување правни последици.
