Започнувањето компанија со еден или повеќе соосновачи е возбудливо, но и предизвик. Важно е да имате јасно разбирање на улогите и одговорностите на секој основач, како и на условите и одредбите на бизнис релацијата. Договорот за основачи е правен документ кој помага да се осигура дека сите основачи се на истата страница и дека компанијата е добро поставена за успех.
Што покрива договорот за основачи?
Сопственост:
Договорот за основачи треба да ја дефинира сопственичката структура на компанијата, вклучувајќи ги бројот на акции што секој основач ги поседува и правата за глас во врска со тие акции. Ова помага да се избегнат спорови ако еден од основачите сака да ги продаде своите акции или ако компанијата се продава.
Улоги и одговорности:
Треба јасно да се дефинираат улогите и одговорностите на секој основач, како што се управувањето со бизнисот, собирањето капитал и развојот на нови производи или услуги. Ова обезбедува јасност и го минимизира преклопувањето на одговорностите.
Одлуки:
Договорот треба да воспостави процес за донесување одлуки, како што е мнозинско гласање или едногласна согласност. Ова помага во праведно и ефективно донесување одлуки.
Решавање спорови:
Договорот треба да вклучува процес за решавање на спорови, како што се медијација или арбитража. Ова помага да се избегнат скапи и временски интензивни судски постапки.
Стратегија за излез:
Договорот треба да определи што ќе се случи ако основач ја напушти компанијата, како на пример дали ќе има право на откуп на акции или ќе мора да ги продава назад на компанијата.
Доверливост:
Вклучување на клаузула за доверливост што го забранува откривањето на доверливи информации на трети лица, што е клучно за заштита на интелектуалната сопственост и трговски тајни на компанијата.
Не-конкуренција:
Договорот може да вклучува и клаузула за не-конкуренција што забранува на основачите да конкурираат со компанијата по нивното заминување.
Измени:
Треба да има процес за измени на договорот, кој овозможува ажурирање на договорот како што компанијата расте и се менува.Ова е особено важно
Договорот за основачи е важен инструмент за заштита на интересите на сите основачи. Тој може да помогне да се избегнат спорови и да се осигура дека бизнисот се управува фер и ефикасно. Ако започнувате компанија со повеќе соосновачи, важно е да имате добар договор за основачи.
Бенефити од договорот за основачи
Договорот за основачи нуди бројни бенефити, вклучувајќи:
- Помага да се избегнат спорови и недоразбирања помеѓу основачите.
- Обезбедува јасност за улогите и одговорностите на секој основач.
- Помага за заштита на интересите на сите основачи во случај на продажба или распад на компанијата.
- Лесно привлекување инвеститори и други засегнати страни.
- Создава поорганизиран и професионален бизнис амбиент.
Совети за подготовка на договор за основачи
- Бидете што попрецизни: Колку е понејасен договорот, толку помали се шансите за спорови во иднина.
- Користете јасен и едноставен јазик: Избегнувајте користење на правни термини што основачите можеби не ги разбираат.
- Запишете се: Усниот договор не е правно важен како писмен договор.
- Консултирајте адвокат: Адвокат може да помогне во осигурувањето дека договорот е правно валиден и спроведлив.
Чести прашања што ги покрива договорот за основачи
Надомест на штета: причина за еден основач да го надомести другиот за загуби или штети предизвикани од неговото дејствување.
Интелектуална сопственост: Дефинирање на тоа кој ја поседува интелектуалната сопственост создадена од компанијата, како патенти, трговски марки и авторски права.
Истапување: Опишува услови под кои основач може да истапи од компанијата.
Историја на основачи со лош договор
Да разгледаме еден пример на компанија која започнала со двајца основачи, кои започнале со основен договор, со еднакви права и обврски од 50-50. Еден од основачите беше назначен за менаџер и одговорен за управувањето со бизнисот. Во првите 20 години од работењето, работите функционирале добро, но како што времето поминувало, работната динамика се менувала. Вториот основач започнал да сака да игра поголема улога во управувањето со компанијата, но менаџерот не го дозволил тоа, користејќи го своето овластување како менаџер да ги задржи сите клучни одлуки за себе.
Без јасно дефинирани правила во договорот, вториот основач не можел да побара правично учество во управувањето и да бара дел од управувачките одлуки, што довело до зголемени конфликти меѓу нив. Со текот на времето, недостигот на правичен договор довел до нараствање на споровите, а бизнисот бил ставен на тест.
Во крајна линија, по неколку години, компанијата затворила поради недостиг на соработка и внатрешни конфликти. Поради лошо составениот договор и недостигот на заштита за обата основачи, вториот основач не можел да ги оствари своите права, а ситуацијата на крајот довела до банкрот на компанијата.
Завршни зборови
Договорот за основачи е клучен за заштита на интересите на основачите, помага да се избегнат спорови и да се создаде фер и ефикасен начин за управување со бизнисот. Доколку започнувате компанија со соосновачи, еден од првите чекори треба да биде да се потпише договор за основачи кој ќе биде правно валиден и ќе ги покрие сите клучни аспекти на вашата деловна релација.
